Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej (NCEŻ) powstało z inicjatywy Instytutu Żywności i Żywienia (IŻŻ) w ramach projektu ,,Zapobieganie nadwadze i otyłości oraz chorobom przewlekłym poprzez edukację społeczeństwa w zakresie żywienia i aktywności fizycznej”, znanego szerzej pod nazwą Zachowaj Równowagę, realizowanego w ramach Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy (SPPW). W ciągu 6 lat realizacji tego projektu Instytut zdobył szereg cennych doświadczeń w zakresie edukacji społeczeństwa w obszarze żywienia i zdrowego stylu życia, w tym także aktywności fizycznej. Wypracowane zostały dzięki temu skuteczne metody działań edukacyjnych oraz nowoczesne narzędzia dedykowane różnym grupom odbiorców: dzieciom i młodzieży, szkołom, osobom zagrożonym nadwagą lub otyłością i osobom już otyłym, kobietom w ciąży, a także osobom dokonującym zakupów w gospodarstwach domowych. To właśnie na bazie tych doświadczeń zrodziła się idea utworzenia Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej i na nich zostały zbudowane jego fundamenty. Można więc śmiało powiedzieć, że NCEŻ będzie nie tylko kontynuacją kończącego się już projektu Zachowaj Równowagę, lecz także jego godnym zwieńczeniem. Stworzone przy wsparciu finansowym Szwajcarów NCEŻ, będzie następnie finansowane przez Ministerstwo Zdrowia w ramach Narodowego Programu Zdrowia.
Dlaczego warto zaufać ekspertom Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej?
Renoma i doświadczenie
Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej jest częścią Instytutu Żywności i Żywienia. Tworzą je wykwalifikowani pracownicy IŻŻ (m.in. naukowcy, lekarze i dietetycy). Działalność NCEŻ, którego celem jest prowadzenie szeroko pojętej edukacji społecznej, bazuje na autorytecie naukowym i praktycznych doświadczeniach IŻŻ będącego już od ponad 50 lat wiodącą jednostką naukowo-badawczą w dziedzinie jakości zdrowotnej żywności, żywienia oraz leczenia przewlekłych chorób niezakaźnych związanych z nieprawidłowym żywieniem. Eksperci Instytutu na co dzień prowadzą badania dotyczące m.in. składu i wartości odżywczej żywności, a także stanu odżywienia i sposobu żywienia Polaków. Ponadto, opracowują dla polskiej populacji normy i zasady zdrowego żywienia oraz stylu życia. Mają też codzienny kontakt z pacjentami wymagającymi leczenia (w ramach Poradni Chorób Metabolicznych, Kliniki Chorób Metabolicznych i Gastroenterologii, Ogólnopolskiego Centrum Dietetyki) i tworzą zalecenia dla pacjentów z chorobami żywieniowozależnymi (np. otyłość, nowotwory, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, osteoporoza).
Solidne podstawy
Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej bazuje na doświadczeniach i wnioskach z realizacji ogólnopolskiego projektu Zachowaj Równowagę, który okazał się wielkim sukcesem i przyniósł liczne, wymierne efekty. Na przykład, w biorących udział w projekcie szkołach udało się uzyskać wiele korzystnych zmian w zachowaniach żywieniowych dzieci i młodzieży: o 19 proc. wzrosła liczba dzieci jedzących śniadania, o 14 proc. spadła liczba dzieci codziennie spożywających słodycze, a o 20 proc. spadł odsetek dzieci sięgających codziennie po słodkie napoje. Jednocześnie o 50-60 proc. udało się zwiększyć ich sprawność fizyczną. To spowodowało, że w szkołach objętych programem częstość występowania nadwagi i otyłości spadła o 1 proc., w tym w szkołach podstawowych, aż o 3 proc.. Inny przykład: osoby dorosłe objęte kompleksową opieką specjalistów, w czasie 12-tygodniowych programów redukcji masy ciała, dzięki pracy nad swoim sposobem żywienia i aktywnością fizyczną, schudły łącznie 9 ton. Blisko 95 proc. uczestników tych programów zdołało zrzucić zbędne kilogramy (średnio o 5 kg). Na tym nie koniec. Szacuje się, że w ramach projektu Zachowaj Równowagę udało się dotrzeć aż do 8 milionów konsumentów ─ z informacjami i materiałami edukacyjnymi dotyczącymi umiejętności czytania etykiet, co dało im szansę na zmianę sposobu dokonywania zakupów na bardziej świadomy. Ponadto, aż 87 proc. edukowanych w ramach projektu kobiet ciężarnych osiągnęło prawidłowy przyrost masy ciała w ciąży, a 80 proc. udało się uniknąć wystąpienia nadwagi 6 miesięcy po porodzie. Bezcennym rezultatem była także prawidłowa masa urodzeniowa u ok. 80 proc. dzieci pacjentek biorących udział w projekcie oraz większa świadomość matek na temat zasad zdrowego stylu życia. Wiedza płynąca z tych doświadczeń będzie procentować dalej dzięki rozpoczęciu działalności NCEŻ.
Wiarygodność
Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej jest źródłem wiarygodnych i rzetelnych informacji bazujących na aktualnych badaniach naukowych (polskich i światowych) oraz wiedzy, doświadczeniu i codziennej praktyce zawodowej ekspertów IŻŻ.
Przystępność
Celem Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej jest umożliwienie wszystkim dostępu do wiarygodnych i podanych w przystępny sposób, praktycznych informacji na temat żywności, żywienia i zdrowego stylu życia. Działalność NCEŻ ma pomóc Polakom zachować formę i uzyskać optymalny stan zdrowia, poprzez wdrożenie do codziennego życia zasad zdrowego żywienia i aktywności fizycznej. Na stronie internetowej NCEŻ można znaleźć wiele praktycznych informacji oraz skorzystać z porad doświadczonych lekarzy, dietetyków i naukowców. Do dyspozycji wszystkich zainteresowanych są tam m.in. aplikacje na smartfony, filmy video, a także broszury czy konkretne propozycje jadłospisów. Eksperci NCEŻ wyjaśniają też na stronie, jak i dlaczego warto czytać i porównywać etykiety produktów spożywczych oraz w jaki sposób zmniejszyć ryzyko rozwoju chorób dietozależnych, które dotykają coraz większą liczbę Polaków. Doradzają także, jak zadbać o prawidłową dietę dzieci, młodzieży, dorosłych i seniorów.
W ramach Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej dostępne są liczne, nowoczesne narzędzia, które sprawią, że z wiedzy i doświadczeń ekspertów NCEŻ będzie mógł skorzystać każdy – niezależnie od wieku, wykształcenia i miejsca zamieszkania. Przykładem tego są np.:
- Strona internetowa www.ncez.pl
Została zaprojektowana w taki sposób, aby stała się przystępnym źródłem rzetelnej wiedzy na temat żywienia i zdrowego stylu życia dla wszystkich Polaków. Na portalu każdy znajdzie interesujące informacje i porady. Strona dedykowana jest osobom w różnym wieku i różnej sytuacji życiowej, dzieląc przydatne wskazówki i rekomendacje na działy m.in. dla kobiet w ciąży, seniorów, rodziców, a także dla młodzieży czy nauczycieli. Na stronie internetowej NCEŻ praktyczne porady znajdą zarówno osoby zdrowe jak i chore. Jeśli na jakieś pytanie nie będzie odpowiedzi – z przyjemnością zajmą się nim eksperci NCEŻ – wystarczy wysłać pytanie poprzez formularz kontaktowy znajdujący się na stronie NCEŻ.
- Aplikacja Asystent Zdrowego Żywienia – nowe narzędzie walki z epidemią otyłości
Została ona stworzona z myślą o tym, by zadbać o siebie i zdrowo się odżywiać. Aplikacja ma wiele funkcji ułatwiających dokonywanie codziennych zdrowych wyborów żywieniowych, np. kalkulator wartości odżywczej żywności czy funkcję poszerzania bazy produktów, co zachęca do zwrócenia uwagi na czytanie etykiet. Jest także słowniczek pojęć żywieniowych oraz konkretne porady żywieniowe. Dodatkowo aplikacja proponuje konkretne jadłospisy i zestawy ćwiczeń pozwalających spalić określoną ilość kalorii. Aplikacja została urozmaicona żywieniowym quizem, który pozwala na samokontrolę stanu wiedzy użytkownika – jednocześnie każda odpowiedź opatrzona jest komentarzem, który pomaga utrwalić wiedzę żywieniową. Aplikacja dostępna jest na urządzenia mobilne z systemem Android oraz iOS.
- Aplikacja Zdrowa Mama dedykowana kobietom w ciąży oraz kobietom planującym ciążę
Aplikacja podpowie każdej zainteresowanej kobiecie jak powinna się żywić, aby dostarczyć wszystkich niezbędnych składników sobie i swojemu dziecku. Ważnymi elementami merytorycznymi są treści dotyczące ciążowych kontrowersji i mitów żywieniowych, czy suplementacji, które niejednokrotnie mogą sprawiać ciężarnym problem w momencie pozyskiwania informacji z różnych, często niespójnych źródeł. Aplikacja zwraca uwagę na rolę aktywności fizycznej w czasie ciąży, proponuje przydatny słowniczek pojęć żywieniowych i ciążowych, a także planner zakupów. Najważniejszym elementem aplikacji jest kalkulator przyrostu masy ciała, który w przejrzysty sposób wizualizuje kolejne tygodnie ciąży pod kątem przybierania na wadze. Pomaga on w stosowaniu prawidłowego żywienia przez matkę, co bezpośrednio przekłada się na rozwój i zdrowie dziecka. Aplikacja dostępna jest na urządzenia mobilne z systemem iOS oraz Android.
- Kalkulatory bazujące na aktualnych normach oraz tabelach składu i wartości odżywczej żywności, opracowywanych przez Instytut Żywności i Żywienia (np. kalkulator BMI, kalkulator wartości odżywczej żywności)
- Wywiady z ekspertami NCEŻ
To cykl nagrań wideo, w których eksperci (m.in. doświadczeni naukowcy, lekarze i dietetycy), dzielą się z widzami aktualną wiedzą na temat zasad żywienia zarówno osób zdrowych, jak i chorych. Eksperci odpowiadają na wiele nurtujących każdego z nas pytań dotyczących żywności i żywienia oraz ich wpływu na zdrowie. Dzięki wywiadom z ekspertami można dowiedzieć się, jaki styl życia należy prowadzić aby zachować zdrowie i zmniejszyć ryzyko zachorowania na różne choroby cywilizacyjne. Osoby już dotknięte chorobami będą z kolei mogły znaleźć w wywiadach informacje o tym, w jaki sposób powinny się żywić, aby zmniejszyć odczuwane dolegliwości oraz wspomóc leczenie.
- Wideo porady dla kobiet w ciąży i po porodzie
Wideo porady dadzą wszystkim kobietom dostęp do rzetelnych i sprawdzonych porad najlepszych ekspertów, bez ograniczeń czasowych i wynikających z miejsca zamieszkania. Kobiety w ciąży dowiedzą się, ile powinny przybrać na wadze w poszczególnych trymestrach, co jeść, a czego unikać, jak radzić sobie z nieprzyjemnymi dolegliwościami pojawiającymi się w ciąży, jakie ćwiczenia wykonywać, aby utrzymać dobrą formę i nie zaszkodzić dziecku. Świeżo upieczone mamy dowiedzą się, ile kalorii powinny dostarczyć swojemu organizmowi w okresie karmienia piersią, a ile po jego zaprzestaniu, jak prawidłowo komponować posiłki w okresie laktacji i macierzyństwa, jakie produkty powinny wyeliminować w okresie karmienia piersią, jak zaplanować i jak powrócić do formy sprzed ciąży.
- Quizy edukacyjne pozwalające sprawdzić własną wiedzę i skorygować błędne informacje
Eksperci NCEŻ są przekonani, że konsekwentna edukacja społeczna w zakresie żywienia i zdrowego stylu życia jest kluczem do uzyskania trwałej, pozytywnej zmiany w zakresie postaw i nawyków żywieniowych, która w konsekwencji doprowadzi do poprawy stanu zdrowia Polaków. Wystarczy chcieć sobie pomóc, stąd hasło kampanii „Weź zdrowie w swoje ręce”.
