Start-up: od czego zacząć?

Marcin Kopciara

Żyjemy w epoce start-upów. Dlaczego? Ponieważ start-up to idealne rozwiązanie dla młodych i pełnych ambicji ludzi. Każdy z nas nieraz zastanawiał się nad założeniem własnej działalności, ale pomysły – często innowacyjne – chowamy do szuflady

Dlaczego tak się dzieje? Ponieważ mamy problem z pozyskaniem kapitału. Na rynku dostępnych jest jednak wiele rozwiązań finansowych, które pozwolą nam nie tylko zrealizować założenia biznesplanu, lecz także zabezpieczyć firmę na pierwsze, początkowe lata działalności. Start-up to nic innego jak tylko młoda, innowacyjna firma, która ma unikatowy pomysł na produkt lub usługę. W definicję start-upów wpisane są ryzyko, eksperyment, test – dlatego „start-upowiec” nigdy nie powinien się poddawać i aż do skutku powinien dążyć do realizacji założonego celu. Start-upy utożsamiane są najczęściej z obszarem nowych technologii. Innowacja wiąże się z kosztami, skąd zatem wziąć dodatkowe środki finansowe?

Finansowanie start-upów
Na rynku znajdziemy instytucje gotowe do poniesienia wyższego ryzyka, które chętnie zainwestują w młode firmy z potencjałem. Tego typu możliwości dają m.in. fundusze Unii Europejskiej, w ramach których dostępne jest finansowanie innowacyjnych projektów. Szeroki zakres finansowania umożliwiają tzw. anioły biznesu oraz fundusze venture capital. Nie należy zapominać o kredytach oferowanych przez banki, które udzielają finansowania m.in. w połączeniu ze środkami z funduszy UE.

Start-upy w Polsce
Według raportu przygotowanego przez Fundację Start-up Poland, w 2016 r. funkcjonowało w Polsce ponad 2,6 tys. start-upów. Największa liczba start-upów powstaje w Warszawie, jest to ponad jedna czwarta wszystkich projektów. Kolejnymi największymi skupiskami są: Kraków, Trójmiasto i Poznań. Polska jest krajem, w którym start-upy dopiero się pojawiają, są młode, ich średni wiek nie przekracza dwóch lat, co, według raportu „Polskie Start-upy 2016”, plasuje nas na trzecim miejscu w Europie, zaraz po Rumunii i Włoszech. Warto również zwrócić uwagę na fakt, że co czwarty badany start-up o regularnych przychodach przez ostatnie sześć miesięcy zdublował sprzedaż. Wyniki badania potwierdzają, że mając innowacyjny pomysł na działalność gospodarczą, nie powinniśmy zastanawiać się nad jej rozpoczęciem. Wystarczy jedynie zgromadzić kapitał – własny lub pozyskany z zewnątrz.

Według badania dokładnie połowa projektów jest finansowana przede wszystkim ze środków własnych. Firmy, które sięgają po kapitał obcy, najczęściej wybierają dotacje z UE – ponad 24 proc., fundusze venture capital stanowią udział 22 proc. Około 75 proc. start-upów świadczy swoje usługi w tzw. modelu B2B (Business to Business), kierując swoją ofertę do firm i korporacji, odchodząc jednocześnie od świadczenia usług w kierunku konsumentów. Firmy te działają najczęściej w obszarach mobilnych, e-commerce, oprogramowania dla firm, edukacji, big data czy Internetu Rzeczy.

Dotacje
Głównym programem skierowanym bezpośrednio do start-upów jest program „Start in Poland”. W perspektywie siedmiu lat w Polsce ma szansę powstać i rozwinąć działalność 1,5 tys. firm tworzących wysokiej jakości innowacyjne technologie, zdolne konkurować na rynkach zagranicznych. Budżet przygotowany na ten cel ma wynieść 3 mld zł. Pierwszą inicjatywą w ramach programu jest program „Scale Up”. Zostaną w nim wyłonione tzw. akceleratory, czyli grupy przedsiębiorców, inwestorów, entorów z doświadczeniem i kontaktami w biznesie, którzy pomogą młodej firmie w połączeniu z dużymi przedsiębiorstwami, szczególnie spółkami Skarbu Państwa. W ramach programu młodzi przedsiębiorcy mogą otrzymać do 250 tys. zł wsparcia finansowego.

Fundusze venture capital
Jeśli nie mamy wystarczających środków na start, a mamy innowacyjny pomysł na biznes, to interesującym rozwiązaniem mogą być fundusze venture capital. Dzięki temu rozwiązaniu możemy liczyć na realizację nawet bardzo ryzykownych projektów. Istotną zaletą korzystania ze wsparcia funduszu VC jest to, że oprócz środków finansowych nasza firma otrzymuje wsparcie doświadczonych doradców w zakresie marketingu, zarządzania i finansów. Wybierając VC jako źródło finansowania, należy pamiętać, że w zamian za wsparcie oddajemy inwestorowi możliwość ingerowania w nasz biznes, ponieważ sprzedajemy część udziałów naszej firmy.

Anioły biznesu
Zbliżoną formą pozyskiwania kapitału od venture capital jest współpraca z aniołami biznesu. Są nimi najczęściej przedsiębiorcy o znaczącym doświadczeniu zawodowym, posiadający własny kapitał i będący w stanie podjąć wysokie ryzyko zainwestowania części swoich środków na okres od trzech do sześciu lat w celu otrzymania wyższej niż przeciętna stopy zwrotu. Poza nabyciem udziałów przedsiębiorstwa aniołowie biznesu aktywnie angażują się w pomoc w jego rozwijaniu, dzieląc się swoim doświadczeniem, kontaktami biznesowymi oraz udzielając szeroko rozumianego wsparcia.

Kredyty inwestycyjne połączone ze wsparciem środków z UE
Są to rozwiązania oferowane przez banki i są skierowane do tych klientów, którzy chcą zrealizować swój projekt biznesowy przy wsparciu środków z funduszy pomocowych i którzy spełniają kryteria określone w poszczególnych programach operacyjnych. Kredyty inwestycyjne i obrotowe mogą być przeznaczone na prefinansowanie dotacji, tj. sfinansowanie nakładów do czasu wypłaty dotacji (tzw. kredyty pomostowe) oraz finansowanie wkładu własnego projektu.

Na co powinniśmy zwrócić szczególną uwagę?
Powinniśmy pamiętać, że wypłata środków z dotacji najczęściej następuje w formie refundacji części kosztów już poniesionych w ramach inwestycji. A to oznacza, że przedsiębiorca ubiegający się o wsparcie powinien w pierwszej kolejności zapewnić sobie finansowanie planowanej inwestycji. Potwierdzeniem zdolności wnioskodawcy do sfinansowania projektu inwestycyjnego jest dla instytucji rozpatrującej wniosek promesa kredytowa lub umowa kredytu. Kredyt finansujący wkład własny projektu jest przeznaczony na współfinansowanie przedsięwzięć. Kredyt jest udzielany na finansowanie tzw. kosztów kwalifikowanych projektu, które nie są objęte dotacją, oraz kosztów niekwalifikowanych. Bank może zaoferować kredyt współfinansujący wkład własny projektu, na okres dostosowany do potrzeb kredytobiorcy, honorując standardowe zabezpieczenia kredytów. Harmonogram spłaty jest ustalany indywidualnie w zależności od charakteru projektu inwestycyjnego.

Jakich zasobów brakuje startupowcom na początkowym etapie rozwoju? Pieniędzy. To właśnie pozyskanie kapitału stanowi największy problem w rozpoczęciu czy dalszym rozwoju swojego start-upu. Jednak tak jak wspomniano na początku tekstu – lepiej poszukać zewnętrznych form finansowania, które na polskim rynku są dla przedsiębiorców bardzo korzystne, niż rezygnować z innowacyjnego pomysłu, który mógłby rozwinąć nasz biznes na skalę europejską.

fot.: Fotolia / Materiały prasowe