Przygotowanie do treningu

W ostatnich latach obserwujemy dynamiczny wzrost świadomości społecznej dotyczącej zdrowia, a właściwie profilaktyki z nim związanej

Z zaangażowaniem bierzemy udział w zorganizowanych formach rekreacji ruchowej. Dużą popularnością cieszą się rekreacyjne imprezy masowe, na przykład biegi miejskie. Coraz częściej stawiamy sobie konkretne cele, jak: redukcja wagi, budowa masy mięśniowej czy przygotowanie organizmu do konkretnego wydarzenia sportowego. W realizacji tych celów coraz częściej wspieramy się pomocą specjalistów. A to oznacza zindywidualizowany trening personalny pod bezpośrednim nadzorem osoby kompetentnej w danej dyscyplinie. Nadzór instruktora, przekłada się na wzrost jakości wykonywanych zadań, a co za tym idzie, wzrost ich efektywności, co pozwala zrealizować zakładane cele szybciej i skuteczniej.

Od czego zacząć?
Od celu. Podczas pierwszego spotkania z trenerem personalnym cele te powinny być określone. Jeśli do końca nie wiemy, czego chcemy, lub nie wiemy jak to określić, specjalista będzie w stanie nam pomóc. Po wstępnej rozmowie określamy cele pośrednie i cel finalny. Satysfakcja wynikajaca z realizacji poszczególnych założeń będzie motywatorem do dalszych działań, do osiągnięcia celu finalnego, który niejednokrotnie okazuje się trudny do zdobycia. Następna kwestia to droga, którą będziemy podążać. Tu trener personalny powinien wykazać się wiedzą oraz kreatywnością. Zanim jednak podejmie planowanie, aby przedstawić szkic procesu treningowego w postaci mezocyklu, powinna nastąpić analiza stanu zdrowia. Co to jest mezocykl? Zatem, trochę podstaw teorii sportu. Mezocykl to jeden z trzech okresów podstaw planowania procesu treningowego, to plan kilkutygodniowy. Natomiast makrocykl jest okresem wieloletnim, rocznym czy wielomiesięcznym. Najmniejszy jest mikrocykl, przedstawia kilka lub jedną jednostkę treningową.

Stan zdrowia
Konieczna i wręcz niezbędna jest wstępna analiza stanu zdrowia. Brzmi to poważnie i tak też powinna być traktowana. Odbywa się ona na podstawie wywiadu. To jest czas na to, aby poruszyć wszystkie wydarzenia, nawet te sprzed lat, które mogą nam się wydawać nieistotne. Pominięcie faktów dotyczących przebytych kontuzji, schorzeń, powikłań, itp., w kontekście długofalowego, czy też krótkotrwałego, ale intensywnego procesu treningowego, może przynieść efekty odwrotne do zakładanych. Zamiast poprawy samopoczucia, nawet utratę zdrowia. Dlaczego wstępna analiza jest tak ważna? Profesjonalista zaleci nam wykonanie podstawowego badania krwi, które z czasem stanie się okresowym i będzie podstawą do monitoringu stanu zdrowia. Trening to wiele zmiennych zachodzących w organizmie. Jesteśmy biomaszynami. Metaforycznie można określić, że nic w naszym organizmie nie jest stałe. Wszystko ulega procesom adaptacyjnym, zmienia się. Ponadto, trening to długoterminowe oddziaływanie na organizm. Pod wpływem wysiłku fizycznego nasze ciało reaguje w płaszczyznach psychicznej i fizycznej, a zmiany następują we wszystkich układach. Dochodzi do wzrostu czynności układu oddechowego i krążeniowego. Występują zmiany w napięciu układu nerwowego. Układ kostny reaguje na obciążenia. W układzie mięśniowym wysiłek fizyczny zwiększa i przyspiesza wiele procesów biochemicznych. Wywołuje w ten sposób swego rodzaju reakcję łańcuchową, wytrącającą organizm w pewnym sensie z homeostazy – stanu równowagi. Równocześnie pojawiają się zjawiska zmierzające do przywrócenia zakłóconej równowagi. Reakcją organizmu na zmiany zachodzące pod wpływem wysiłku fizycznego jest proces przystosowawczy – adaptacyjny do danej pracy, zwany potocznie wytrenowaniem.

Bardzo istotne są też badania okresowe. Najczęstszymi wydarzeniami są zaburzenia w układzie ruchu, choroby i wady wrodzone układu kostno-stawowego, zmiany pourazowe, choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa i stawów czy stawów o etiologii zapalnej. Jest co naprawiać, a można też zepsuć niewłaściwym procesem treningowym. Cała gama zaburzeń hormonalnych, chociażby wynikających z niedoczynności tarczycy, o których uczestnik zajęć nie wiedział dopóki nie dostał wskazania badań. Najpoważniejszym przypadkiem z jakim się spotkałem, było zdiagnozowanie raka pęcherzyka żółciowego. Dodam, że lekarze zgodnie stwierdzili, iż pacjent dotarł do nich niemalże w ostatniej chwili. Nie sposób też pominąć kwestii żywienia i snu. W branży istnieje opinia, że jedzenie jest najważniejsze. Oponenci twierdzą, że to sen, obok treningu, jest najistotniejszy. Posłużę się metaforą: to jest jak z kobietą i mężczyzną. Ona i on – mają różne zdanie, ale żyć bez siebie nie mogą. Tak też jest w tym przypadku, powinniśmy podchodzić do tej sfery holistycznie i szukać równowagi.

BMI – o co w tym chodzi?
Na koniec tych rozważań coś, co nas najbardziej interesuje na samym początku przygody z treningiem. Body Mass Index i skład tkankowy ciała. BMI to łatwy i skuteczny sposób na obliczenie wskaźnika masy ciała. Daje nam podstawową informację o tym, czy jesteśmy zagrożeni niedowagą lub otyłością. W jednym i drugim przypadku przekraczamy limit wagowy wynikający ze wzoru BMI. Nadwaga może wynikać z nadmiaru tkanki tłuszczowej, ale również z hipertrofii funkcjonalnej. Polega ona na stymulowanym wzroście włókien mięśniowych odpowiedzialnych za siłę, ale też obwody naszych mięśni. Otyłość jest stanem, w którym ilość energii dostarczonej znacznie przewyższa jej zużycie przez dany organizm, co powoduje zwiększenie ilości tkanki tłuszczowej, która wpływa niekorzystnie, a wręcz chorobotwórczo na stan zdrowia.