Nacjonalizacja majątków firm, które pozostały w Rosji

Yale Chief Executive Leadership Institute w Stanach Zjednoczonych jako jeden z wiodących ośrodków ba- dań nad społeczną odpowiedzialnością biznesu po rozpoczęciu inwazji Rosji na Ukrainę opublikował badania, w których udowadnia, iż giełda nagrodziła te spółki, które wycofały się z Rosji – niezależnie od ich wielkości, bądź branży w której operują, wielokrotnie przewyższając wartość aktywów rosyjskich spisanych przez międzynarodowe korporacje na straty. Zbiorowa mądrość graczy giełdowych zawierała się w ograniczaniu ryzyka reputacyjnego i sankcyjnego przez spółki, które można zbiorczo nazwać ryzykiem rosyjskim. Dla tych spółek, które nadal pozostają w Rosji – zmaterializowało się to właśnie ryzyko rosyjskie. Dzisiaj, każda spółka może zostać znacjonalizowana jednym podpisem prezydenta Rosji, zgodnie z literą lokalnego bezprawia. Dekret Władimira Putina został opublikowany 25 kwietnia 2023 r . Na jego mocy w tzw. zarząd powierniczy przekazano dwie spółki: niemiecki Uniper i fiński Fortum – firmy z branży energetycznej. W praktyce może to oznaczać nacjonalizacje tych aktywów. W wyniku dekretu Kremla, rosyjski zarządca aktywów państwowych skutecznie przejął zarówno rosyjski oddział Fortum, jak i spółkę zależną Uniper. 26 kwietnia 2023 r. Fortum, trzeci co do wielkości producent energii odnawialnej w Europie poinformował, że w związku z tym odwołano również prezesa mianowanego przez Finów. Stawką są aktywa warte miliardy, eksploatowane tam przez te firmy elektrownie węglowe i gazowe należą do najnowocześniejszych tego typu obiektów na świecie. Oczywiście takie działanie stanowi na- ruszenie prawa międzynarodowego oraz praw tych firm jako inwestorów zagranicznych. Kreml jednak zupełnie się tym nie przejmuje. Dzisiaj żyjemy bowiem w trochę innej rzeczywistości, od ponad roku mamy w Europie brutalną wojnę, giną cywile, niszczone są miasta i ich infrastruktura. 17 marca 2023 r Międzynarodowy Trybunał Karny wydał nakaz aresztowania Władimira Putina, uznając, że są realne podstawy, aby sądzić, że jest on odpowiedzialny za zbrodnie wojenne polegające na bezprawnych deportacjach dzieci z terenów okupowanej Ukrainy do Rosji. Dekret ma szerokie zastosowanie do każdej zachodniej firmy posiadającej aktywa w Rosji. W art. 1 stwierdza się bowiem, że jeśli jakakolwiek firma ma siedzibę w nieprzyjaznym kraju (to jest w kraju, który skonfiskował jakiekolwiek rosyjskie aktywa), to podlega ona procedurze tymczasowego zarządzania. Z dalszych przepisów wynika, iż taką procedurą tymczasowego zarządu może być także objęte:

• mienie ruchome i nieruchomości osób zagranicznych lub osób pozostających pod ich kontrolą, związanych z nieprzyjaznymi państwami obcymi, znajdujące się na terytorium Federacji;
• papiery wartościowe oraz udziały w kapitale zakładowym rosyjskich osób prawnych należące do osób z nieprzyjaznych państw obcych;